Spis treści:
Koperty. Rodzaje i ich zastosowanie.
1. Rys historyczny, czyli jak to z tymi kopertami było?
Przy pierwszym skojarzeniu koperta to papierowe opakowanie stosowane do wysyłania listów lub innych płaskich przedmiotów z użyciem przesyłek pocztowych. Istnieje w wielu formatach, czasami zdobiona, a dla ochrony zawartości może być wzmocniona wkładem z folii bąbelkowej.
Koperta nie zawsze istniała w obecnie znanej nam formie. Jej pierwsza wersja pojawiła się w starożytnym Babilonie i była ochronną warstwą gliny na wcześniej wypalonych tabliczkach glinianych. Jej „otwarcie” polegało na złamaniu ten dodatkowej warstwy, więc można powiedzieć, że zabezpieczała zawartość, ale działała tylko jednorazowo.
W późniejszym okresie zaczęto wykonywać koperty z liści i skóry zwierzęcej. Znane nam teraz wersje papierowe pochodzą z Chin, gdzie cesarz używał ich do przekazywania prezentów pieniężnych urzędnikom państwowym.
Dopiero po dłuższym czasie, w średniowieczu, metody produkcji kopert zmieniły się do tego stopnia, że można je porównać z tymi, które znamy obecnie. W tamtym okresie koperta była dodatkową kartką w kształcie rombu, którą należało złożyć i opieczętować woskiem. Pieczęć nie zabezpieczała zawartości, ale można było po niej poznać, czy wiadomość nie została odczytana przez niepowołane osoby.
Przez cały czas wszystkie wersje kopert były wykonywane ręcznie. Dopiero w 1845 roku powstał brytyjski patent na pierwszą maszynę przeznaczoną do produkcji kopert na większą skalę. Dzięki temu posunięciu koperty stały się powszechne i dostępne także dla mniej zamożnych osób.
W XX wieku koperty nadal mocno kojarzyły się z papierem, ale niektóre drobne przedmioty wymagały lepszych zabezpieczeń na czas wysyłki. Tak oto po roku 1957 do wyściełania wnętrz kopert zaczęto używać folii bąbelkowej. Po dziś dzień są one łatwą i tanią formą pakowania i wysyłki drobnych, delikatnych przedmiotów.
Tyle z historii, przejdźmy do czasów współczesnych.
2. Dzisiejsze koperty, ze względu na ich budowę i zastosowanie, możemy podzielić na:
– papierowe. Wykonane z pojedynczego arkusza papieru, ze sklejonymi połączeniami na bokach. Używane do wysyłki dokumentów, pism itp. Dostępne w wielu kolorach, ale najbardziej uniwersalne zastosowanie mają białe – pozwalają na najbardziej czytelne zaadresowanie. Popularne są również w wersji szarej / brązowej, wykonane z recyklingu.
– kartonowe. Wykonane z wielowarstwowego kartonu falistego, zapewniającego ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi. Posiadają zamknięcie z taśmą klejącą, a do jego otwarcia służy pasek zrywający. Są rozszerzalne, przez co można spakować w nie większe przedmioty.
– bąbelkowe. Zbudowane są z dwóch połączonych warstw: zewnętrznej z papieru i wewnętrznej, tworzącej kieszeń z folii bąbelkowej.
– foliowe. Są to koperty wysyłkowe, umożliwiające szybkie i tanie zapakowanie przedmiotu do wysyłki. Nie zapewniają jednak żadnej ochrony przed wstrząsami i uszkodzeniami, więc trzeba o to dodatkowo zadbać.
– kurierskie / transportowe. Przezroczyste koperty, zwane potocznie kangurkami lub przylgami. Z jednej strony pokryte klejem, służą do naklejania ich na wysyłanych paczkach. Umieszcza się w nich list przewozowy i dodatkowe dokumenty: paragon, fakturę itp.
– ozdobne. Specjalistyczne koperty, wykonane z kolorowego papieru wysokiej jakości. Używane do wysyłki oraz osobistego wręczania kartek okolicznościowych, zaproszeń, karnetów itp.
– bezpieczne, inaczej zwane depozytowe. Są niemożliwe do otwarcia bez naruszenia zabezpieczeń, dzięki czemu niepożądany dostęp do zawartości od razu zostanie zauważony. Ich ścianki są wykonane z trójwarstwowej folii polietylenowej, odpornej na uszkodzenia mechaniczne, termiczne i chemiczne. Stosowane najczęściej przy wysyłce ważnych dokumentów lub w transporcie gotówki. Niektóre zaawansowane modele posiadają certyfikat Polskiego Stowarzyszenia Kryminalistycznego.
– rozszerzane. Są zbudowane jak tradycyjne koperty, ale posiadają rozszerzane boki i dno, dzięki czemu można w nich wysłać więcej niż kilka arkuszy papieru. Posiadają otwarcie po szerokości, lub po wysokości.
– koperty z okienkiem. Posiadają przezroczyste, foliowe okienko o wielkości 45x90mm, w którym powinny być widoczne dane adresata, dzięki czemu nie trzeba przepisywać ich na koperty. Stosowane najczęściej w urzędach i firmach, które nadają znaczne ilości listów.
– usztywniane. Są to tradycyjne koperty z kartonową tylną ścianką. Służą do zabezpieczania przed zgnieceniem ważnych dokumentów, certyfikatów, dyplomów itp.
– firmowe. Stanowią dodatkowy nośnik reklamy danej firmy. Posiadają nadruki z logo, grafiką, nazwą i danymi firmy.
3. Podział ze względu na rozmiar.
Standardowe określenia rozmiarów tworzy się przez zastosowanie symboli A, B i C. Uszeregowanie A najczęściej odnosi się do arkuszy papieru, a formaty B i C są stosowane do wymiarowania kopert. Koperty oznaczone literą C służą do pakowania w nie odpowiednich formatów A, np. w kopertę C4 swobodnie można spakować papier w formacie A4.
Szczegółowy podział jest przygotowany zgodnie z zasadami ISO i został opisany w poniższej tabeli:
Najczęściej wybierane formaty kopert to: DL, C4, C5, C6.
4. Analizując temat kopert, warto jeszcze zwrócić uwagę na podział ze względu na metodę zamknięcia.
HK („samoklejąca koperta z zabezpieczeniem”) – zamykana paskiem samoprzylepnym, zabezpieczonym folią. Wystarczy ją usunąć i zamknąć kopertę.
NK („na kopercie”) – zaklejana na mokro. Trzeba zwilżyć naniesiony na kopertę klej, po czym łatwo można przykleić klapę na miejsce.
SK („samoklejąca koperta”) – samoprzylepna, gdzie klej lateksowy umieszczony jest fabrycznie na obu zamykanych brzegach. Aby je skleić, należy je ze sobą połączyć.
BK („bez kleju”) – nie posiada kleju. Spotykane w kopertach, które są często używane, a ich zawartość wkładana i wyjmowana, jak np. koperty RTG.
5. Podsumowanie.
Powyższa analiza przedstawiła mnogość dostępnych opcji przy wyborze odpowiednich kopert. Różnią się nie tylko wymiarami, ale przede wszystkim zastosowaniem i odpowiednio dobranymi właściwościami. Dzięki temu łatwo jest je dopasować do aktualnych potrzeb i wymogów konkretnych wysyłek.
Dodaj komentarz